“It’s about shame, disgust, and losing every sense of dignity” schreef je, en al wachtend op een vroege trein naar het Zuiden voel je weer dat het waar was. Dat het nog altijd waar is.
Je hoeft je ogen niet eens te sluiten om weer voor je te kunnen zien hoe je laatste gevoel van trots, van waardigheid, op een druilerige dag in oktober in duizend stukjes uit elkaar spatte en je verslagen achterliet. Verslagen en gehavend.
“It’s about darkness, silence, and secrecy” schreef je.
Misschien dat je het recht wel had. Misschien dat het ondanks alles had gemogen. Misschien dat het – boven alles – ook de enige juiste reactie was geweest. Een kloppende reactie was geweest, in ieder geval. Maar je kon het niet. Alles in jou kon het niet, en durfde vooral ook niet.
Van die dagen in tweede persoon enkelvoud, die je soms wel, soms niet, in meervoud laten eindigen. In delen van jezelf, van toen, van later. Sommigen bekend, maar sommigen ook niet. En misschien dat het juist wel de onbekende fragmenten zijn, die je het langste achtervolgen. Die het diepst verankerd zijn, het zwaarste wegen en die jou, in alle ongrijpbaarheid, het meest hebben gegrepen.
Het meest weten te grijpen.
Lees verder
Spoiler alert: nee, in dit proefschrift worden geen baanbrekende wetenschappelijke inzichten gedeeld, ‘dé oplossing’ of ‘dé verklaring’ niet gegeven, en je mag je zeker ook afvragen of het nu zo vernieuwend is wat er in staat beschreven.
Althans, niet voor diegenen die het werk van bijvoorbeeld Bessel van der Kolk, Stephen Porges en Gabor Maté kennen, en/of uit eigen ervaring weten hoe ver de gevolgen van (vroegkinderlijk) trauma in lijf en leven kunnen reiken.
Lees verderVan duizend losse
dingen en
jouw herinneringen
aan al wat was
kapot,
geheeld en
weer verloren
met de tijd
hang en plak je
aan elkaar
van duizend losse
grenzen
en al je weet
te wensen
tenminste
voor het eind
nog eens
bijeen
te zijn.
Ik,
zei jij,
ik ben niet
één, maar twee
uit één
verworden, vroeg
vandaan
en uit
elkaar
door diep en duister
heen gegaan,
met liefde groot
geworden
maar klein genoeg
voor jou,
voor mij.
Ik,
zei jij,
ik ben niet
één, meestal
ben ik
wij.
“Zuster?” hoorde je zachtjes roepen. “Zuster?”
Het was bijna half elf. Net toen je dacht dat iedereen eindelijk rustig lag te slapen en je een eerste zin in een dossier wilde typen, klonk er vanuit de linkervleugel plots geroep. Het bleek de zoveelste verrassing van de avond, die in haar geheel al niet volgens plan of verwachting verliep.
Tussen ergens
en het
nergens
dwaal ik
ver
en onverschrokken
van al het
zeer, het bang,
het duister
steeds iets dichter
bij.
“Wil jij naar kamer 20 gaan? Hij heeft steunkousen, liggen als het goed is op z’n stoel, en als het lukt, trek hem dan gelijk schone kleren aan. Hij kan soms wat lastig zijn, maar hij doet niks hoor. Ik heb toestel 2, bel maar als er iets is.“
Er volgde een zelfbewust moment waarin je je een aantal seconden afvroeg hoe je in hemelsnaam met schort, twee paar handschoenen, mondmasker en spatbril op een afdeling met ernstig dementerende bewoners was beland, maar voor je dat besef goed en wel kon laten inzinken, vroeg gerinkel in de woonkamer je aandacht.
Lees verder
In 4VWO moest elke leerling bij Nederlands een betoog houden over een onderwerp dat hen interesseerde. Voor sommigen was alleen al het selecteren van een onderwerp dat hun interesse had een hele opgave, maar niet voor jou. Net zomin vond je, in tegenstelling tot veruit de meesten, spreken voor een groep een probleem.
Niemand,
van slechtste
noch de beste huizen
maakt gezien
weer onbekeken,
maakt gebeurd
weer ongedaan
en ver vandaan
het collectief
geweten
dat niemand,
nooit
onschuldig bleef.
‘Mijn probleem zit niet in mijn hoofd, het zit in mijn lijf’ zei je.
‘Als je met me blijft praten, kom je nooit bij mijn pijn’ zei je. En God wat bleek dat ook nu weer waar.
Na de zoveelste dag waarin je met je ziel onder je armen rondzwierf en je geest eerder nergens dan ergens verbleef, had je opeens de woorden voor het bijpassende gevoel: met de duivel op de hielen.
Lees verder
“Maar wanneer gaat het dan écht niet meer? Hoe weet je dat je de grens bereikt hebt?” hoor je haar zeggen aan de andere kant van de lijn. En je lacht.
Niet omdat het leuk is, wel omdat het is alsof je jezelf hoort praten. En omdat je weet dat deze vraag stellen, hem beantwoorden is. Zeker voor het type mens dat jullie zijn; te goed voor de wereld, te slecht voor jezelf.
“Als ik die ene groep nou niet meer zou hebben, dan gaat het misschien nog wel” hoor je haar zeggen. En je lacht, om al die keren dat jij jezelf net zo voor de gek hield met pleisters op gapende wonden plakken, hopende op genezing. Of toch in ieder geval verlichting van je klachten.
Lees verderLeer me
in het zinken,
in het vallen,
in het zijn
te zijn
daar waar de kans
te helen,
te vergeten
en vergeven
het grootst
geschat
door jou en al
de jouwen
leer me
daar
in angst,
in twijfel,
in vertrouwen
te vertrouwen
daar
te durven
zijn.
Hadden we je nooit toegelaten, was dit alles dan nooit gebeurd? Was het dan nooit zo ver gekomen? Nooit zo ver geëscaleerd?
Achteraf had alles anders kunnen zijn. En beter ook, vooral. Maar niemand leeft in het Achteraf. Dus moeten we door, maar het is nog veel te vroeg voor rechtdoor of vooruit. Er staat nog zoveel te gebeuren voor we die weg weer kunnen gaan. En laat dat alsjeblieft met ons samen zijn, zonder dat we iemand onderweg verliezen aan het gevaar dat op de achtergrond al zo lang dreigt.
Lees verder